Udar słoneczny, zwany także udarem cieplnym, porażeniem cieplnym bądź porażeniem słonecznym może być bardzo niebezpieczny – zwłaszcza w przypadku niemowlęcia bądź małego dziecka. Uściślając, udar słoneczny jest jedną z odmian udaru cieplnego i dotyka osób narażonych na bezpośrednie nasłonecznienie – głównie głowy i karku.
Przyczyny udaru słonecznego
Porażenie słoneczne – wbrew powszechnej opinii – może wystąpić nie tylko podczas upału czy w czasie dużego nasłonecznienia, ale również podczas przebywania w gorących i parnych pomieszczeniach oraz podczas intensywnej zabawy w czasie wysokiej temperatury. Długie wystawienie ciała – w szczególności głowy – na działanie promieni słonecznych prowadzi do zaburzeń pracy ośrodka termoregulacji oraz odwodnienia. Problemy z oddawaniem ciepła mogą skutkować bardzo poważnymi dolegliwościami – w skrajności mogą doprowadzić nawet do śmierci.
Objawy porażenia słonecznego
Objawy udaru słonecznego widoczne są od razu. Do najpopularniejszy – występujących zarówno w przypadku dzieci jak i dorosłych – zaliczyć możemy:
- Bóle oraz zawroty głowy;
- Zaczerwienienie oraz poparzenia skóry;
- Wyraźne osłabienie organizmu;
- Nudności oraz wymioty;
- Dreszcze;
- Niepokój;
- Zaburzenia widzenia;
- Niewyraźną bądź bełkotliwą mowę;
- Chwiejny chód;
- Gorączkę powyżej 40 stopni Celsjusza;
- Utratę potliwości (zaburzenia oddawania ciepła);
- Zwiotczenie mięśni;
- Zaburzenia oddychania;
- Utratę przytomności.
Porażenie cieplne – co zrobić mając do czynienia z udarem słonecznym?
Latem nietrudno spotkać osobę, której zachowanie czy objawy wskazują na udar słoneczny. Przy dużym nasłonecznieniu bardzo łatwo jest o przegrzanie. Brak reakcji może skutkować poszerzaniem się dolegliwości. Co zrobić, gdy zaobserwujemy u kogoś z naszych bliskich bądź zupełnie obcej osoby pierwsze objawy porażenia słonecznego?
- Po pierwsze, a zarazem najważniejsze: osobę, której objawy wskazują na udar słoneczny należy natychmiast przenieść bądź odprowadzić w chłodne i zaciemnione miejsce (do domu, na klatkę schodową, do klimatyzowanego sklepu).
- Następnie, gdy osoba nie jest w stanie samodzielnie się poruszać, należy poluzować jej ubranie. W przypadku malucha należy rozpiąć ciasno zapięte body.
- Zależnie od koloru twarzy należy – gdy twarz jest czerwona położyć osobę chorą w pozycji półleżącej, gdy blada tak, by głowa była niżej od tułowia.
- Po czwarte: należy obowiązkowo schładzać ciało okładami z wody bądź lodu. Lód nie powinien dotykać bezpośrednio skóry – warto owinąć go w ściereczkę, ręcznik, bluzkę bądź chusteczkę.
- Schładzanie należy przerwać, gdy temperatura ciała obniży się do 38 stopni Celsjusza.
W przypadku niemowląt, małych dzieci i seniorów – gdy dojdzie do innych dolegliwości, aniżeli ból i zawroty głowy – należy natychmiast zadzwonić po pogotowie. Czekając na przyjazd karetki trzeba schładzać ciało poszkodowanego, a gdy jest to możliwe – podawać mu płyny (najlepiej wodę mineralną).